Падпісвайцеся на наш сайт, саціяльныя сеткі і Telegram: ► https://bydobry.com/ ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby Сёння мы паразмаўляем пра больш позні перыяд у гісторыі мястэчка: пра славутага беларускага кампазітара 19-га стагоддзя Станіслава Манюшку, які быў цесна звязаны са Смілавічамі, пра палацава-паркавы комплекс, які захаваўся да нашага часу ў напаўразбураным стане, пра легендарнага мастака першай паловы 20-га стагоддзя Хаіма Суціна, які нарадзіўся ў Смілавічах, але стаў адным з заснавальнікаў Парыжскай школы жывапісу. У Смілавічах нельга абыйсці ўвагай галоўную гістарычную адметнасць горада – рэшткі палацава-паркавага комплекса Манюшкаў, які паступова ствараўся на працягу 19-га стагоддзя. Увогуле, аблічча шляхецкіх маёнткаў ніколі не было статычным. Кожны новы ўладальнік дадаваў у яго нешта сваё. Так што да ўзнікнення гэтай сядзібы прыклалі свае рукі і ранейшыя гаспадары Смілавічаў. Але гэты палац прынята ў першую чаргу звязваць з прадстаўнікамі роду Манюшкаў герба Крыўда, якія сталі ўладальнікамі Смілавічаў напрыканцы 19-га стагоддзя: напрыканцы 18-га стагоддзя Станіслаў Манюшка (дзед славутага кампазітара) разам з Францішакам Ашторпам працавалі аканомамі ва ўладаннях славутага магната, буйнога палітычнага дзеяча аошніх гадоў Рэчы Паспалітай ды таленавітага кампазітара Міхала Казіміра Агінскага, які, ўласна і валодаў Смілавічамі. Але ў 1791-ым годзе Агінскі раптоўна прадаў маёнткі Смілавічы і Дукору сваім аканомам. Існуе меркаванне, што Манюшка з Ашторпам папросту заблыталі фінансавымі махінацыямі магната, які быў шчыльна заняты палітычнай барацьбой ды сваёй асноўнай Слонімскай рэзідэнцыяй. У адзін цудоўны момант аканомы сталі крэдыторамі гаспадара, і той быў вымушаны прадаць маёнткі Смілавічы і Дукору па заніжаным кошце. Ну а пасля Манюшка з Ашторпам іх разыгралі, падкінуўшы манетку. Манюшку дасталіся Смілавічы, а Ашторпу –Дукора. Прыблізна ў 1795 годзе Станіслаў Манюшка пачаў перабудоўваць Смілавіцкую сядзібу ў модным у той час неагатычным стылі. Гэтую справу працягнуў яго сын Казімір і зяць Казіміра Лявон Ваньковіч. У выніку атрымаўся дастаткова эклектычны, але ў цэлым яскравы і арыгінальны палацава-паркавы комплекс, у якім неаготыка спалучылася з мадэрнам. І яго рэшткі мы і ў наш час можам назіраць у самым цэнтры Смілавічаў. Смілавіцкі палац стаў прататыпам для месца дзеяння оперы “Зачараваны палац” альбо “Страшны двор” славутага беларускага кампазітара Станіслава Манюшкі (унука таго Станіслава, што быў аканомам у князя Агінскага). Унук нарадзіўся непадалёку – у фальварку Убель, што знаходзіўся прыблізна ў 15 кіламетрах ад Смілавічаў. Так што нядзіўна, што ў дзяцінстве ён неаднойчы гасцяваў у дзеда. Дарэчы, у оперы прыгадвалася сямейнае паданне роду Манюшкаў пра стары гадзіннік з курантамі ў Смілавіцкім маёнтку, які ніхто не заводзіў, але які раптоўна пачынаў званіць перад якімі-небудзь няшчасцямі ў сям’і. Станіслаў Манюшка – унук стаў адным з заснавальнікаў беларускай класічнай музыкі. У свае оперы, кантаты ды іншыя творы ён уключаў беларускія народныя матывы ды і ўвогуле з павагай ставіўся да сваёй малой радзімы. Дарэчы, ён карыстаўся заслужанай пашанай ад легендарных сучаснікаў – Ліста, Даргамыжскага, Мусаргскага ды іншых тагачасных славутасцяў. Але не толькі Манюшкамі слаўныя Смілавічы. У 1893-ім годзе тут у сям’і небагатага краўца нарадзіўся легендарны беларускі ды французскі мастак, адзін з заснавальнікаў парыжскай школы жывапісу Хаім Суцін. З маленства ён любіў маляваць, але бацькі не надта падтрымлівалі талент сына. Таму і давялося яму збегчы ад іх ў Мінск, каб там вучыцца жывапісу ў школе Якава Кругера. За Мінскам была Вільня, а за ёю і Парыж. Хаім Суцін арганічна ўпісаўся ў атмасферу тагачаснай парыжскай багемы. Ён жыў у легендарным Вуллі. Жыў бедна, але затое якая была кампанія: Шагал, Мадзільяні, Лежэ ды шматлікія іншыя легендарныя мастакі, прозвішчы якіх даўно ўваходзяць у шэраг класікаў сусветнага жывапісу. Хаім Суцін ствараў сапраўдныя шэдэўры мастацтва, якія ў наш час упрыгожваюць фонды найбуйнешых калекцый свету. Беларускія мястэчкі – Смілавічы, ч. 2: Манюшка, Суцін і Парыжская школа жывапісу | Гісторыя без межаў. Лявон Казакоў: Карані і вытокі. Добры канал — — — Канал "Карані і вытокі" – это проект Добрага канала из Минска. Добры канал – это площадка, которая объединяет независимых авторов и их помощников, ценящих честную журналистику и желающих внести свой вклад в будущее нашей страны. - ❗️ В музыкальном оформлении выпуска использовались композиции Сергея Бутовского: ▪️ фон Средний ▪️ Legends That Stones Can Tell ️ герб Крыўда - CC BY-SA 3.0: https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D1%8E%D1%88%D0%BA%D0%BE#/media/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:POL_COA_Krzywda.svg -- #ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #смілавічы #вялікаекнязствалітоўскае #грунвальд #князьвітаўт #ВКЛ #гісторыябеларусі #беларусь