Дадаць канал

Вёска Сёмкава пад Мінскам | Гісторыя ад ВКЛ да Вялікай Айчыннай і класікаў беларускай літаратуры

  • 15.12.2021
  • 468 праглядаў
  • 👍 70
  • 💬 15
Мы накіраваліся прыблізна на 15 кіламетраў на паўночны захад ад беларускай сталіцы, каб завітаць у вёску Сёмкава і пазнаёміцца з галоўным гістарычным помнікам гэтага населенага пункта – рэшткамі сядзібы апошняга мінскага ваяводы часоў Рэчы Паспалітай – Адама Хмары, а таксама прыгадаць і іншыя цікавыя факты. Cёння вас чакае аповяд пра гісторыю ўзнікнення Сёмкава, пра незвычайны кар’ерны шлях Адама Хмары, які за кароткі час з простага лоўчага стаў ваяводам, пра асобу італьянскага архітэктара Карла Спампані, які будаваў сядзібу ваяводы і пра тое, што звязвае Сёмкава з гісторыяй беларускай літаратуры, а таксама пра жахлівую старонку з гісторыі Вялікай айчыннай вайны, якая звязаная з гэтай сядзібай. Раней Сёмкава мела назву Сёмкаў гарадок, а на старых картах Вялікага княства Літоўскага, як Саламярэцкі гарадок. Яго назва была звязаная з колішнімі гаспадарамі наваколля – князямі Саламярэцкімі. Гэта быў стары род герба Равіч, прадстаўнікі якога праз смаленскіх князёў выводзілі свой радавод ажно з нашчадкаў легендарнага Рурыка. Але у Вялікім княстве Літоўскім князі Саламярэцкія не былі на першых ролях. Ну а ў другой палове 17-га стагоддзя род увогуле згас. У 1755 г. Сёмкава перайшло ва ўласнасць да Адама Хмары герба “Крыўда”, з асобай якога і быў звязаны росквіт маёнтка. Гэты чалавек паходзіў з небагатага шляхецкага рода, але адсутнасць заможнасці ён выдатна кампенсаваў розумам, гаспадарлівасцю ды іншымі станоўчымі якасцямі, дзякуючы якім ён зрабіў ашаламляльную кар’еру ад лоўчага да менскага ваяводы, якім ён стаў у 1784-ым годзе і заставаўся да 1793-га года, калі ў выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай землі перайшлі да Расійскай імперыі. Праўда вялікім патрыётам Рэчы Паспалітай Адам не быў ніколі. Ён не надта станоўча адносіўся да Канстытуцыі ад 3 мая 1791 года, ну а пасля падзелу неадкладна прысягнуў на вернасць Кацярыне 2-ой. Але гэта, што датычыцца палітычных поглядаў Хмары. А што датычыцца Сёмкава, то, атрымаўшы маёнтак у падарунак ад Міхала Антонія Сапегі, Адам Хмара пачаў актыўна займацца развіццём уласнай гаспадаркі. Ён пабудаваў некалькі млыноў, цагляны завод, бровар. Нават выдаў кнігу цэлую "Інструкцыі для аканома". Для будаўніцтва Сёмкаўскай сядзібы менскі ваявода запрасіў вядомага на той час італьянскага архітэктара – Карла Спампані. Гэты чалавек нарадзіўся ў Рыме, і атрымаў там адукацыю ў славутай Акадэміі святога Лукі. За кароткі час італьянскі архітэктар займеў выдатную рэпутацыю і недахопу ў працы не адчуваў. Вось у другой палове 70-х гадоў 18-га стагоддзя ён працаваў у Сёмкава. Вынікам стаў выдатны палацава-паркавы комплекс з брамай, флігелямі, аранжарэяй і двухпавярховым палацам. Аднойчы ў гэтым палацы гасцяваў і апошні кароль Рэчы Паспалітай Станіслаў Аўгуст Панятоўскі. Далейшыя стагоддзі не пашкадавалі гэтую сядзібу, якая, дарэчы, была цесна звязаная з жыццяпісам класікаў беларускай літаратуры. Тут быў Янка Купала. Пачатак 20-га стагоддзя быў няпросты для паэта. Не ўсё складвалася з пошукамі працы. Восенню 1905-га года ён паспрабаваў уладкавацца памочнікам вінакура на Сёмкаўскі бровар. Але папрацаваў тут класік беларускай літаратуры ня шмат часу. Аказалася, што праца на бровары была пякельнай, ды і заробак яе цяжару аніяк не адпавядаў. Вось і давялося Купалу шукаць шчасця ў іншым месцы. Таксама ў Сёмкава вянчаліся бацькі Максіма Багдановіча, адпачываў Якуб Колас, адным словам месца вельмі цесна звязанае з гісторыяй беларускай літаратуры Увогуле, пасля рэвалюцыі ў будынку колішняй Сёмкаўскай сядзібы быў размешчаны дзіцячы дом. Напачатку вайны яго не паспелі эвакуіраваць. У выніку нямецкія акупацыйныя ўлады размясцілі ў сядзібе дзяцей, над якімі праводзілі жудасныя медыцынскія эксперыменты. Усіх падрабязнасцяў тых падзей мы не ведаем і дагэтуль. Але галоўнае што ў люьым 1944-га года партызаны здолелі вызваліць тых, каму пашанцавала выжыць. Вось такі вось сумны фінальны акорд гісторыі Сёмкава. У наступныя дзесяцігоддзі сядзіба паступова разбуралася. І на сённяшні дзень, знаходзіцца далёка не ў лепшым стане. - Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram: ► https://bydobry.com/ ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby --- ❗️ У відэа выкарыстоўваліся кампазіцыі С. Бутоўскага: 🔶 фон Средний 🔶 Legends That Stones Can Tell 🔶 Village Theme Фото: 🔶 https://bit.ly/3oWRyEi - герб Равич - CC BY-SA 3.0 🔶 https://bit.ly/3m4wEl6 - Акадэмія святога Лукі ў Рыме - CC BY-SA 3.0 — — — Канал "Карані і вытокі" – гэта праект Добрага канала з Мінска. Добры канал - гэта пляцоўка, якая аб'ядноўвае незалежных аўтараў і іх памочнікаў, якія шануюць сумленную журналістыку і жадаюць ўнесці свой уклад у будучыню нашай краіны. -- Вёска Сёмкава пад Мінскам | Гісторыя ад ВКЛ да Вялікай Айчыннай і класікаў беларускай літаратуры — Гісторыя без межаў | Карані і вытокі – Лявон Казакоў. Добры канал #ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #вандроўкіпабеларусі #гісторыябеларусі #беларусь

Іншыя відэа з гэтага канала