Лукашэнка мінулага тыдня загаварыў пра партыйнае будаўніцтва. Быў заяўлены хуткі пачатак працэсу стварэньня палітычных партый й ня толькі. Сярод іншага багата ўвагі надавалася мясцоваму самакірваньню, мясцовай прэсе (дзяржаўнай) й новым медыя.
Гэта тое, пра што казаў як пра этапы трансфармацыі сыстэмы яшчэ ў 2020-м годзе. Зрабіў адпаведны пост і назіраў за дыскусіяй ў Тэлеграме й на Фэйсбуку. Цікава. Вырашыў крыху раскласьці тэзы. Прынамсі патлумачыць чаму гэтае патрэбна атачэньню Лукашэнкі, чаму гэтае важна для ягоных апанэнтаў і крыху закрануць тэму «што рабіць».
Далей прапаную проста таймкоды
00:00 Пачатак
00:50 Заявы Лукашэнкі робяцца са спазьненьнем (для яго). Працэсы натуральныя для беларускіх уладных групаў і для Расейскай Фэдэрацыі.
02:00 Сэгмэнтацыя беларускага грамадзтва. Дзякуй Chatham House за паглыбленьне ў тэму сэгмэнтаў.
03:25 Настроі насельніцтва ўкрай важныя нават у аўтарытарным грамадзтве. Прыклад – спробы адпятляць ад удзелу беларускага войска ў расейска-украінскай вайне.
04:15 Беларускія ўлады не могуць гарантаваць сабе пераемнасьць на наступным этапе. Апанэнты не могуць гарантаваць сабе перамогі «калі перамогі не стане». Абодва полюсы «не дабіраюць» прыхільнасьці й не ўплываюць наўпрост на бОльшую частку грамадзтва. Пра важнасьць балота.
06:20 Важныя тэзы пра мясцовую «вертыкаль», мясцовую прэсу й грамадзкія арганізацыі. Адсутнасьць нармальных сацыяльных ліфтаў і кланіраваньне «паслухмяных» а не «разумных» чыноўнікаў вядзе да самавыражэньня аўтакратыі. У Беларусі працэс зайшоў далёка. І запрасіць звонку няма як.
09:50 Канкурэнцыю трэба запускаць. Але найперш на мясцовым узроўні. Ідэя афіцыйнага Менску – перазапусьціць сацыяльныя ліфты (але кантраляваныя) і, адпаведна, запусьціць працэс абнаўленьня элітаў. Партыйнае будаўніцтва праз стварэньне падкантрольных партый мае тую ж задачу.
14:00 Для апанэнтаў Лукашэнкі задачы тыя ж самыя – прасоўваньне сваіх ідэяў на іншыя групы. Альтэрнатыва – вайсковы пераварот.
14:50 Станам на сёньня ні адзін з полюсаў не можа сабе гарантаваць пераемнасьць й палітычную будучыню. Улады спрабуюць ажывіць грамадзкі дыялёг (падкантрольны) й спрабаваць абмежавана запускаць новых людзей – праз выбары, грамадзкія арганізацыі, партыі.
16:07 Вельмі важныя тэзы – мясцовая прэса. Атачэньне Лукашэнкі спрабуе залезьці на поле крытыкі. Але на мясцовым узроўні па формуле «цар харошы, баярэ плахія».
16:48 Другі функцыянал зьменаў – гульня на чаканьнях насельніцтва. Ствараецца ілюзія зьменаў у насельніцтва, якая каналізуе пратэстныя настроі. І гэта дазваляе пашыраць базу лаяльнасьці. Пра тое, чаму партыі могуць быць «пад рознымі сьцягамі» на вонкі – прыклад кіруемай шматпартыйнасьці. Фактар РФ і ідэі Менску.
19:10 Ці будзе рэальная дэмакратызацыя залежыць ад вынікаў вайны ў Украіне і магчымасьцяў гандлю для афіцыйнага Менску.
19:45 Для апанэнтаў Лукашэнкі ключавыя пытаньні тыя самыя што і для ўладаў: чаму база падтрымкі не пашыраецца (альбо звужаецца) і як выходзіць на новыя групы. Калі твае дзеяньні не даюць выніку, то можа табе час зьмяняць падыходы?
21:01 Чаму казка «здымем Лукашэнку – будзе дэмакратыя» шкодная? Разбіраемся «з карцінкамі».
22:10 Задача працаваць ня толькі на «тут і цяпер», але й на будучыню. Пра падрыхтоўку кадраў на мясцовы ўзровень і інфармацыю. Пра негатыўную павестку медыя і альтэрнатывы. Простыя прыклады «на пальцах».
26:20 Яшчэ раз пра адрозьненьне бізнэс падыходу да уласнасьці на ідэі з падыходам палітычнага працэсу. У адным выпадку ідэя «мая», у другім ідэя публічная. Перакладаем на працу дадзенага этапу. Інфармацыйная рэзэрвацыя й спробы задаць контуры дыскурсу. А таксама пра пазбаўленьне ад ілюзіяў й прагі адбудаваць «піраміду Лукашэнкі» пад іншым сьцягам.
30:12 Цяперашнія працэсы – працяг лёгікі 2019-20 гадоў. 2023 год закладзе падмурак ці базу ці для пераемнасьці улады адных ці для перахопу іншымі. Праспаць – згубіць усё на наступным цыклі. Гэта слушна як для Лукашэнкі, так і для ягоных апанэнтаў.
Падтрымка канала – падпіска на Патрэон: https://www.patreon.com/ihar_Tyshkevich