Дапамога праекту:
https://www.patreon.com/lektorij
https://donorbox.org/https-lektorij-by
Лектар -
Сцяпан Захаркевіч
кандыдат гістарычных навук, дацэнт Дэпартамента гуманітарных навук і мастацтва Еўрапейскага гуманітарнага універсітэта.
Заўсёды ў дыскусіі аб беларускай нацыі ўздымаюцца вострыя пытанні:
1. Калі яна (беларуская нацыя) узнікла, ці ўзнікла ўжо ўвогуле ?
2. Ці адыгрывае ключавую ролю ў нацыятворчых працэсах беларусаў беларуская мова?
3. Што значыць "быць беларусам" - то бок пытанне аб ідэнтычнасці ці ідэнтычнасцях беларусаў.
Аднак часцяком гэтыя пытанні:
моцна абстрактныя (на якія няма прамых і дакладных адказаў нават у самых прызнаных нацыяў);
моцна палітызаваныя - таму адказы ў значнай ступені залежаць ад палітычных пазіцый ўдзельнікаў дыскусій;
вельмі гістарыязаваныя - гэта значыць моцна паглыбленыя ў гісторыю і насычаныя гістарычнымі датамі і асобамі, што ўскладняе разуменне людзям простым і не абазнаным у гісторыі.
Праблема нацыятварэння не хвалюе людзей кожны дзень. У паўсядзённым віры жыцця яны кожную раніцу ці кожны вечар не задаюцца пытаннем - ці я беларус/беларуска, ці павінен я размаўляць па-беларуску і г.д.
Усе вышэйзгаданыя пытанні належаць да кола так званага "гарачага" нацыяналізму.
У традыцыйным, з большага вясковым грамадстве, праявай этнічнай культуры беларусаў было амаль усё - адзенне, жыллё, архітэктура, ежа, заняткі, музыка і г.д. Зараз, у час неверагоднай глабалізацыі і моцнага ўплыву попкультуры мы слухаем заходнюю музыку, ездзім на замежных аўтамабілях, носім турэцкае ці кітайскае адзенне па італьянскіх ці французскіх модных канонах, ужываем у ежу шащрму, хинкали, сушы, шашлыки и г.д.
Аднак у гэтай паўсядзённасці, у нейкіх звычайных справах людзі з абсалютна зразумелымі і жыццёвымі патрэбамі, усё роўна могуць праяўляць сваю нацыянальную ідэнтычнасць.
Праз якія практыкі гэта ажыццяўляецца Вы даведаецеся з лекцыі.