Гродна ўзнікла ў канцы X стагоддзя на Замкавай гары пры ўпадзенні ракі Гародні ў Нёман. У 1128 годзе горад згадваецца ў Іпацеўскім летапісу як цэнтр удзельнага княства. Геаграфічнае становішча спрыяла эканамічнаму развіццю горада, які стаў рамесна-гандлёвым і культурным цэнтрам. У 1284 годзе Гродна была разбурана тэўтонцамі, а да 1402 года крыжакі нападалі на горад каля 20 разоў. У 1376 годзе Гродна пераходзіць у валадарства Вітаўта Кейстутавіча, станаўшы другой сталіцай Вялікага княства Літоўскага.