"Калі жывяце паводле цела, то памрэце...” (Рым 8,13). Гэтыя словы Апостала Паўла адназначныя і прамалінейныя. Яны не пакідаюць месца на кампраміс.... Як іх зразумець? Трактоўка можа быць у кожнага свая. Я ж прапаную пачуць Апостала Паўла. Не проста паслухаць, але і зразумець. Сваёй перасцярогай Павел не палохае нас смерцю, ён палохае жыццём “паводле цела”. Калі кажа, што памрэце, то не мае на ўвазе смерць біялагічную, якая ёсць непазбежнасцю для кожнага з нас, але якая, таксама дзякуючы ўваскрашэнню Хрыста, не мае над намі ўлады, а наадварот, ёсць для нас вызваленнем. Ён кажа пра смерць, надыход каторай жывога чалавека пазбаўляе спадзяванняў на атрыманне жыцця вечнага. І калі яна прыходзіць, то жыццё такога чалавека, нібыта труп нябожчыка, сапраўды пачынае смярдзець. І іншы чалавек ад таго смуроду проста кідаецца ва ўсе бакі, абы толькі далей трымацца таго, хто “жыве паводле цела". Паўлава азначэнне “жыццё паводле цела” можна таксама разумець па-рознаму і таму патрабуе глыбейшага тлумачэння. Першае, што прыходзіць у галаву, гэта атаясамленне такога жыцця з матэрыяльным аспектам. Аднак, гэты бок жыцця яшчэ не дае дастаткова поўнага крытэрыя “жыцця паводле цела”. Думаю, ў катэгорыю “жыцця паводле цела" трэба залічваць і нематэрыяльныя аспекты, напрыклад такія, як клопат пра славу, пра ўладу, ці нават жыццё нібы рэлігійнае, калі пры гэтым Бог так і не становіцца адзіным аўтарытэтам. Умоўна кажучы, чалавек можа нават пасціць, маліцца, не есці і не піць, але пры гэтым закон Божы так і не перарасце ў галоўную для яго жыццёвую норму. Залічваць вышэйпералічаныя праявы да жыцця паводле цела, падаецца, асмельвае тое, што такім чалавекам проста кіруе жаданне атрымаць сваё задавальненне, ну і няхай сабе не матэрыяльнае, а духоўнае. Але і так, згодна з тэрміналогіяй Паўла, такі чалавек пазастанецца цялесным, які не прымае таго, што ад Духа Божага. ( пар. 1 Кар 2,14). Задавальненне само па сабе не можа быць найвышэйшай каштоўнасцю для хрысціяніна. Да прыкладу Павел, калі і кажа пра задавальненне, то ў сваіх пасланнях узгадвае гэтае слова толькі аднойчы. Пры гэтым ў Пасланні да Рымлянаў сцвярджае: “знаходжу задавальненне ў законе Божым" (Рым 7,22). Калі б было інакш з тым задавальненем у Евангеллі, то хрысціянства перарасло б у гедэнізм. Было такое філасоўскае вучэнне, творцам якога з’яўляўся грэцкі філосаў Арысціпп, жыў у 5-4 ст. да нараджэння Хрыста. Ён, між іншым, быў вучнем вялікага Сакрата, у аснову свайго вучэння паклаў тэзу, што задавальненне ёсць вышэйшай каштоўнасцю. Можа і мудрэц быў той філосаў, аднак іншыя вучні Сакрата, настолькі не ўзлюбілі яго, што філосаў Дыяген назваў Арысціппа “царскім псом", бо ён быў угодлівы цірану Дыянісію – цару Сіракузаў і любіў жыццё ў раскошы. Так чым адрозніваецца гедэністычны падыход да жыцця ад хрысціянскага падыходу? Хрысціянства, якое прапаведуе жыццё вечнае і асягненне найвышэйшага ўзроўню шчасця ў будучым, не перакрэслівае вартасць цярпення, болю і крыжа. Хрыстос не вучыць пазбегаць цярпення у гэтым жыцці. Ён, будучы нашым памагатым у дарозе да дому Айца, кажа: “Прыйдзіце да Мяне, усе спрацаваныя і абцяжараныя, і Я супакою вас.”(Мц 11,28). Ён адназначна чалавеку жадае дапамагчы, але не кажа, што цяжар трэба скінуць, яго пазбегнуць, як і не заклікае да таго, што трэба адкідваць усё, што не дазваляе асягнуць задавальненне. Хрыстос наадварот, чалавеку дапамагаючы, кажа: “вазьміце ярмо маё на сябе”. (Мц 11,29).  Вось тут і ёсць адрозненне. Бо само задавальненне для хрысціяніна не ёсць найвышэйшай каштоўнасцю. Атрыманне вечнага шчасця, як найвышэйшага задавальнення ёсць для нас узнагародай. Мы, хрысціяне, робім велізарнейшую памылку, калі прымаем навучанне Евангелля толькі для свайго задавальнення. У гэтым праяўляецца павярхоўнасьць нашай веры, калі наогул пры такіх умовах можна пра яе казаць. І тады мы здольныя ўсміхацца, быць салодкімі для іншых, і прынцыпова не бачым праблем, нават там, дзе яны ёсць. Добра гэта праяўляецца напрыклад у незаўважанні сацыяльных праблем. Чалавек, які ёсць толькі як бы хрысціянін, заўсёды будзе іх абыходзіць, пры гэтым прыгожа скажа, я ж духоўны і я не улезаю ў палітыку. За гэтымі ж прыгожымі словамі, хавае сваё нежаданне выканаць у практыцы прыказанне любві і ўдасканаліць свет, які сапсаваны грахом. Бо якое ж задавальненне лезці ў брудныя справы? Такі хрысціянін прынцыпова адмаўляецца ад крыжа, бо ў крыжы задавальнення няма, а таму і сэнсу у ім не бачыць. Канешне, Бог дае нам магчымасць вольнага жыцця. Аднак, той хто абірае жыццё паводле цела, ў рэшце рэшт і цялеснае задавальненне згубіць. Так бы мовіць, калі чалавек выбіраючы паміж свабодай, праўдай і кілбасой, выбірае кілбасу , не атрымае ані свабоды, ані кілбасы. Згодна з логікай Апостала, яго чакае смерць і смярдзючае жыццё. Раскоша, гарантаваны заробак, прэміі, ўлада, шмат каго і сёння ў нашым грамадстве зводзіць да жыцця паводле цела. Сапраўды, ў гэтыя дні не трэба быць і філосафам Арысціппай, каб так як ён з-за не ўласьціва абраных арыенціраў, атрымаць славу „царскага пса".