Дадаць канал

75. Русалкі ў хаце

  • 17.10.2023
  • 10 праглядаў
  • 👍 2
  • 💬 0
Зап. А. Боганева, Т. Валодзіна ў 2006 г. ад Надзеі Данілаўны Казловай, 1936 г. н., прав., в. Галавенчыцы, Чавускі р-н Расшыфроўка: Як дзед мой, прадзед, араў. [Ну раскажыце.] Каб ты правалілася — во, успомніла, — каб ты правалілася, каб ты правалілася, каб ты правалілася. Во. Вот мой прадзед, можа дзед ці прадзед, мамін ужо можа дзед ці прадзед, ці хто там ужо, маей мамы, росказувала, пахаў. Пахаў дзед ужо, пахаў зямлю. Пріехаў, абчарціў сабе, абчарціў круг бальшы здзелаў, дзе пахаць, і стаў пахаць. З аднаго боку, з другога, з аднаго боку… І вот выходзяць із лесу, там балотца небальшое было, трі дзеўкі красівыя, у бальшэнных… з бальшэннымі каса́мі. І ўслед сталі хадзіць за ім. — Скажы, каб мы праваліліся, скажы, каб мы праваліліся, скажы, каб мы праваліліся. А ён ціхенька арець, паша плугам. І з аднаго боку, з другога, з аднаго боку… І яны сколькі хадзілі, сколькі хадзілі, сколькі ён пахаў, столькі яны хадзілі. Узяла адна адну піхнула і упалі сюды на пахату́. Упалі і сталі, нікуда не пашлі. І сталі за ім туды ўжо. Ўсё, і гаворя: — Скажы, каб мы праваліліся, скажы… А ён гаворя: — Не скажу, каб вы праваліліся. Пашоў, адпахаў да вечара, пагнаў свайго каня, прігнаў дамой, і яны за ім прішлі у хату. Прішлі за ім у хату, гаворя, а там матка, ці хто, ці баба гаворя: — Палядзі, каго я табе прівёз — красівых дзевак. А ў іх косы да пят да самых, длінныя былі́, эта закалдованыя дзяўчаты эта былі́, русалкі. І яны жылі́ дзень. І як толькі ўранні выставя баба ўжо з печы чыгунок еты, з бульбы, ці з ва́рам, яны над па́рай. Па́ры ета паглытаюць і ў за́печку сядзяць. У пры́печку сядзяць тута, ў прыпечку сядзяць. І етак трі дні начавалі. [І не елі больш нічога?] Да, нічога не елі, нічаво, толькі ета, пару, і ўсё, ў прыпечку ў етым і сядзелі. І тады гаворя: — Што ж нам дзелаць? Дакуль вы ўжо будзеце сядзець? Дакуль жа яны будуць тут сядзець? Баба гаворя: — Ну што-та ж нада нешта гуваріць. Ці хто ім сказаў, ці што… Ці ён гаворя: — Ідзі ты к чорту, каб ты… каб вы праваліліся, каб вы праваліліся, ідзіце вы к чорту, каб вы праваліліся! І яны маментам праваліліся, ушлі. І тока ўсё, з тых пор большэ не было. Во якія. Эта закалдованыя дзевачкі, каторых закалдавалі людзі, каторыя вот не йшлі замуж, напрымер, за багатага, за беднага… Там яна была багатая ці ён бедны, і вот яны, людзі, калдавалі тады. А ета харошыя. Яны ж толькі шчэкаталі. [Русалкі харошыя?] Ну, неплахія, чаго. Ета дзеці, закалдованыя дзевачкі былі. [Гэта не нячыстая сіла?] Нет, нет, нет, нет. Эта не нячыстая сіла. Эта не, не. Эта ім нячыстую сілу унутрь ўвялі, патаму што здзелалі такімі, штоб яны… [А чаго ж яны хацелі, каб ім сказалі, каб вы праваліліся?] А вот так, штоб яны праваліліся, штоб ім тады уйці ад яго, ад дзеда, штоб дамой не йці з ім. [Так яны да нячыстай сілы ідуць?] К нячыстай сіле, каб вы праваліліся, ім нада ж іці у сваё места, дзе ім нада была жыць. Яны ж у возеры купаліся… [А яны прыгожыя дзеўкі былі?] Прыгож[ыя], самыя прыгожыя, самыя прыгожыя ідуць. Эта іх закалдоўвае, эта, эта бывае!

Іншыя відэа з гэтай праграмы