О́льштын (польск.: Olsztyn, ням.: Allenstein) — горад на правах павета на паўночным усходзе Польшчы. Сталіца Вармінска-Мазурскага ваяводства. Размешчаны на ўзвышшы Мазурскае паазер’е (у межах горада 11 азёр), на р. Лына.
Гістарычны цэнтр Ольштына размешчаны на правым беразе р. Лына. Адна з архітэктурных дамінант Старога горада — гатычны Альштынскі замак (1346—1353, перабудаваны ў XV—XVI стст. і ў 1911). На адной са сцен унутранай галерэі замка захавалася выкананая М. Капернікам у 1517 годзе астранамічная табліца.
Для ўезду ў абаронены сценамі Стары горад пабудаваны тры брамы, у т.л. гатычная Верхняя (з сярэдзіны XIX ст. — т.зв. Высокая) брама (XIV ст., перабудавана ў 1788 і 1858).
Сярод пабудоў XIV—XVI стст. таксама:
Старая ратуша (сярядзіна XIV ст., перабудавана ў 1623—1624; вежа адноўлена ў 2003)
кафедральны сабор Св. ап. Якуба ў стылі цаглянай готыкі (1315—1445, перабудаваны ў 1721 і 1868);
гатычны касцёл Св. Лаўрэнція ў раёне Гуткова (канец XIV ст.), у час рэстаўрацыі якога ў 2007 года адкрыты фрэскі XIV—XV стст.),
т.з. Іерусалімская капліца (1565, перабудавана ў 1609 і 1775)[4].
Падмуркі шэрагу збудаванняў Старога горада таксама адносяцца да XV—XVI стст.; архіт. каштоўнасць уяўляе забудова Рыбнай плошчы[4].
Сярод помнікаў грамадзянскай архітэктуры:
біскупскі палац (1771—1772, перабудаваны ў 1907 годзе з элементамі стылю мадэрн),
Польскі дом (XIX ст.),
будынак адміністрацыі ваяводства ў духу позняга мадэрну (1908—1911),
Новая ратуша ў стылі неарэнесанс (1912—1915)[4].
Сярод царкоўных пабудоў канца XIX — пачатку XX стст.:
евангелічная царква Хрыста Збавіцеля ў неагатычным стылі (1876—1877, пашырана ў 1899)
капліца ў неагатычным стылі (1905, арх. П. Зерах; з 1946 праваслаўная Пакроўская царква),
касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў Дайтках (1878),
касцёл Найсв. Сэрца Ісуса (1901—1902, арх. Ф. Хайтман),
касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі (1913—1914, арх. Л. Дзім);
касцёл Св. Іосіфа ў неараманскім стылі (1912—1913, арх. Хайтман)
касцёл Хрыста Валадара ў стылі неарэнесанс (1927).