Мінулае і сучаснасць сядзібы ў Прылуках. Гэты выпуск праекта "Гісторыя без межаў" з Лявонам Казаковым прысвечаны аднаму з самых яскравых ды атмасферных месцаў мінскага наваколля - палацава-паркаваму комплексу ў Прылуках. #ДобрыКанал #КаранііВытокі #ЛявонКазакоў На працягу гэтага відэа вы даведаецеся: ▪️ пра гісторыю ўзнікнення сядзібы ў Прылуках, ▪️ пра містычны бок мінуўшчыны Прылукскай сядзібы, а таксама пра яе ролю ў станаўленні беларускага кінематографа, ▪️ пра аднаго з ўладальнікаў Прылуцкай сядзібы, які стаў прататыпам пана Канстанціна Кроера ў рамане Ўладзіміра Караткевіча "Каласы пад сярпом тваім", ▪️ пра тое, як і каларадскі жук можа часам дапамагчы ў справе гісторыка-культурнай спадчыны і інш. Падрабязней чытаце ніжэй. #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #прылуцкаясядзіба #сядзібаўпрылуках #уладзіміркараткевіч #каласыпадсярпомтваім -- Увогуле, сёння Прылукі неяк цяжкавата ўспрымаць як населены пункт асобны ад Мінска. Дабрацца сюды можна ад цэнтра горада аўтобусам альбо маршруткай усяго за паўгадзіны. Але раней гэтае месца аніяк не звязвалася з Менскам, і з 1567-га года было вядомае сваёй паштовай станцыяй на шляху ў Наваградак. Першымі вядомымі ўладальнікамі гэтага месца сталі прадстаўнікі шляхецкіх радоў Есьманаў і Горскіх. Крыху пазней Прылукі перайшлі да рода Статкевічаў. У 1635-ым годзе адна з яго прадстаўніц- Ганна Статкевіч пабудавала тут праваслаўны манастыр, які хаця і быў каменны, але праіснаваў усяго толькі 105 гадоў. Паводле яго пры будаўніцтве замка, каб палепшыць яго трываласць, у сцяну была замураваная маладая дзяўчына – нявеста аднаго з будаўнікоў. Так гэта ці не - дакладна невядома. Тым больш, што і замак у наступныя стагоддзі неаднойчы разбураўся. Але чуткі пра прывід маладой дзяўчыны, які час ад часу з’яўляецца ў наваколлі па-ранейшаму існуюць. Так што хто ведае. Наступным кандыдатам на пачэсную пасаду галоўнага прывіда Прылукаў з’яўляецца адзін з апошніх прадстаўнікоў рода Вішнявецкіх Томаш, які таксама неякі час быў уладальнікам Прылукаў. Паводле легендаў вельмі своеасаблівы быў чалавек, які меў дзіўнае хобі – калекцыянаваў муміі сваіх забітых ворагаў, якія выстаўляў у крыштальных дамавінах у сваім палацы. Быццам бы і пасля смерці ён працягвае блукаць па калідорах палаца. Што ж, вернемся ад справаў паранармальных да рэчаіснасці. У 1815-ым годзе маёнтак Прылукі перайшоў у якасці пасаду Людвікі Іваноўскай да яе мужа – мінскага маршалка шляхты Францішка Ашторпа, які таксама валодаў яшчэ адной вядомай сядзібай пад Мінскам - Дукорай. Яго сын - Лявон Ашторп быў камандзірам мінскага палка жандармаў у арміі Напалеона ды і ўвогуле яго даверанай асобай. Пасля паражэння французаў ён вярнуўся па амністыі Аляксандра І-га дахаты. Пан Ашторп любіў пагуляць, таму здаралася, што госці ў яго маёнтку балявалі тыднямі, а то і месяцамі. Нездарма яго вобраз паслужыў у якасці прататыпу да аднаго з негатыўных персанажаў рамана Ўладзіміра Караткевіча “Каласы пад сярпом тваім” – пана Кастуся Кроера. Прынамсі эпіграма Ігната Легатовіча на смерць Ашторпа, які патануў у 1851-ым годзе,была перайначана Караткевічам адносна Кроера. Яе агульны змест быў такі: смерць Ашторпа прыўнесла глабальныя змены ў яго ўладанні – паны перасталі піць, а сяляне пачалі есці. Калі Лявон Ашторп любіў пагуляць, то яго зяць, якому ў спадчыну перайшоў маёнтак Прылукі, Атон Горват наадварот быў чалавекам гаспадарлівым і надзіва прагматычным. Ён быў вядомы як таленавіты аграном, ну а ў Прылуцкім маёнтку ён перабудаваў замак у стылёвы гатычны палац, а таксама заснаваў аранжарэю з садам. Яго нашчадкі валодалі маёнткам да рэвалюцыі і зарэкамендавалі сябе як руплівыя і старанныя гаспадары. Дагэтуль шматлікія прылуцкія будынкі звязваюць з іх імёнамі. Але сярэдзіна 20-га стагоддзя выдалася для сядзібы складанай і неадназначнай. Напачатку ўсё складвалася няблага. Улады БССР не імкнуліся яе разбураць. Больш за тое, у 1926-ым годзе тут здымалася адна з першыхбеларускіх кінастужак – “Лясная Быль” рэжысёра Юрыя Тарыча. Мінскае наваколле. Мінулае і сучаснасць сядзібы ў Прылуках – Старажытная гісторыя Беларусі — Подписывайтесь на нас в социальных сетях и в Telegram: ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby — — — Канал "Карані і вытокі" – это проект Доброго канала из Минска. Добры канал – это площадка, которая объединяет независимых авторов и их помощников, ценящих честную журналистику и желающих внести свой вклад в будущее нашей страны. На Добром канале будет всё: подкасты, статьи, видео – вы обязательно найдёте что-то интересное для себя. Над этим проектом работают прекрасные журналисты, которые по разным причинам ушли с радио и телевидения и хотят освоить новые площадки, новые подходы, все те, кто ищет нового зрителя и новую возможность роста для себя. Это здорово, что мы с вами встретились и теперь сможем быть вместе.