Подписывайтесь на нас в социальных сетях и в Telegram: ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby На працягу апошніх тыдняў каманда нашага праекта вандруе па наваколлі міншчыны ў пошуках самых цікавых гістарычных мясцінаў нашага краю. Сёння шляхі завялі нас у вёску Станькава, што знаходзіцца прыблізна ў 40 кіламетрах ад беларускай сталіцы непадалёку ад старадаўняга горада Койданава, які ў савецкія часы раптоўна стаў Дзяржынскам. Мястэчка Станькава мае багатую і цікавую гісторыю, якую, дарэчы, будзе цяжкавата ўціснуць у межы аднаго роліка. Таму сёння мы пагаворым пра таямніцы паходжання назвы Станькава, пра даўнюю гісторыю гэтага паселішча, а таксама пра славутыя шляхецкія рады, якія спрычыніліся да яго гісторыі. Старадаўняе Станькава Афіцыйна першая дата прыгадвання вёскі Станькава ў афіцыйных дакументах трапляе на 1407-мы год, калі яна знаходзілася ва ўладанні князёў Дарагастайскіх. Але існуе меркаванне, што яшчэ ў 14-ым стагоддзі населены пункт пад назвай Станькаў належаў князю Вітаўту. Ну а археалагічныя даследаванні Эмерыка фон Гутэн-Чапскага, праведзеныя ў 19-ым стагоддзі выводзяць узрост паселішча, з якога ўзяло пачатак Станькава ажно з 9-га – 10-га стагоддзяў. Прыкладна гэтак жа адрозніваюцца і трактоўкі паходжання назвы вёскі. Адна з іх звязаная з далёкім 13-ым стагоддзем. Быццам бы на месцы сённяшняга Койданава ў 1249-ым годзе вялікі князь Літоўскі Міндоўг у жорсткай сечы перамог татарскага хана Кайдана. Што і казаць, версія прыгожая ды цікавая. Вось толькі аніяк не падцверджаная пакуль што дакументальна. Іншыя гіпотэзы паходжання назвы старадаўняга Станькава крыху больш празаічныя. І звязваюць яе альбо з іменем нейкага князя Станькі – колішняга ўладальніка вёскі ці то ўвогуле з тым, што калісьці тут было надта шмат кавалёў, таму вёску і празвалі Станькаў. Больш падрабязныя звесткі адносяцца да больш позняга – 16-га стагоддзя, да 1588-га года – года прыняцця трэцяга Статута Вялікага княства Літоўскага. У той час Станькава належала ўжо прадстаўнікам славутага магнацкага роду Радзівілаў. У 1588-ым годзе Станькава мела гандлёвы пляц, касцёл, царкву, млын і ажно тры галоўны вуліцы – Койданаўскую, Менскую і Негарэльскую. Вось на іх перакрыжаванні ў 1588-ым годзе Радзівілы і вырашылі ўсталяваць камень, які захаваўся і да нашага часу. У арыгінальным выглядзе яго ўпрыгожваў каваны крыж і лічба 1588, напісаная пры дапамозе так званай лічбавай кірыліцы, паводле якой кожная літара кірылічнага алфавіта мела сваё лічбавае значэнне. Але ў 1983-ім годзе мясцовае кіраўніцтва раптоўна вырашыла крыж спілаваць. Камень яшчэ з’яўляецца і помнікам вайны. У крывавыя дні чэрвеня 1941-га года тут пахавалі генера-маёра Васіля Іванова разам з яго паплечнікамі, які загінуў непадалёку ад Станькава. Так што камень гэты з’яўляецца сапраўдным помнікам і сведкам эпохаў, і вельмі добра, што ўжо 433 гады ён стаіць тут як напамін пра багацейшую гістарычную ды культурную спадчыну беларускага народа. У 1772-ім годзе мястэчка Станькава перайшло ва ўладанне прадстаўнікоў славутага графскага рода фон Гутэн-Чапскіх, з якімі звязанае ўзнікненне ў 19-ым стагоддзі славутага палацава-паркавага комплекса, рэшткі якога дайшлі і да нашага часу. Вось менавіта іх мы і пашукаем на працягу другой часткі нашага падарожжа. І канешне ж крыху пагаворым пра самых яскравых уладальнікаў Станькава – графаў Эмерыка і Караля фон Гутэн-Чапскіх, якія каласальна паўплывалі на беларускую гісторыю 19-га стагоддзя. Мінскае наваколле – Старадаўняе Станькава, ч.1 | Займальная гісторыя Беларусі з Лявонам Казаковым — — — Канал "Карані і вытокі" – это проект Доброго канала из Минска. Добры канал – это площадка, которая объединяет независимых авторов и их помощников, ценящих честную журналистику и желающих внести свой вклад в будущее нашей страны. На Добром канале будет всё: подкасты, статьи, видео – вы обязательно найдёте что-то интересное для себя. Над этим проектом работают прекрасные журналисты, которые по разным причинам ушли с радио и телевидения и хотят освоить новые площадки, новые подходы, все те, кто ищет нового зрителя и новую возможность роста для себя. Это здорово, что мы с вами встретились и теперь сможем быть вместе. #ДобрыКанал #КаранііВытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #станькава #князьвітаўт #князьміндоўг #графчапскі #радзівіл #гісторыябеларусі #беларусь #гісторыя #мінск #менск