Падпісвайцеся на наш сайт, саціяльныя сеткі і Telegram:
► https://bydobry.com/
► https://www.instagram.com/bydobry/
► https://vk.com/bydobry
► https://www.facebook.com/bydobry
► https://t.me/bydobryby
Сёння мы завіталі ў вёску Раўбічы. Яна знаходзіцца прыблізна ў 15-ці кіламетрах на паўночны ўсход ад Мінска ў надзіва маляўнічым месцы. Падчас апошніх ледавікоў тут сфарміраваўся ўнікальны прыродны ландшафт, які часам называюць Беларускай Швейцарыяй. У наш час у асноўным прынята звязваць Раўбічы з Рэспубліканскім цэнтрам алімпійскай падрыхтоўкі па зімовых відах спорта, які тут плённа функцыянуе ажно з 1974-га года. Але разам з тым Раўбічы маюць і вельмі цікавае мінулае з лёгкім флёрам містыкі. Раней гэтая мясцовасць мела крыху меньш мілагучную, але надзіва прыцягальную для студэнтаў назву Халяўшчына.
У 17-ым стагоддзі гэтыя землі належалі аднаму з прадстаўнікоў буйнога шляхецкага рода Валадковічаў – наваградскаму ваяводзе Казіміру. І асабліва не вылучаліся з шэрагу яго іншых уладанняў. Ажно да 1650-га года, калі тут здарылася досыць дзіўнае здарэнне, якое і прынесла славу гэтым мясцінам. Яго падрабязнасці аднавіць дастаткова цяжка, але агульны змест быў прыкладна такі. Гаспадар Халяўшчыны – Лукаш Халява, які арандаваў гэтую зямлю ў Казіміра Валадковіча, падчас страшэннай навальніцы выпадкова заблукаў у мясцовым лесе. І раптоўна заўважыў вялізную сасну, на кары якой праявіўся абраз Божай маці. Неўзабаве вакол сасны пабудавалі васьмівугольную капліцу, прычым такім чынам, што яе пышныя галіны ўтваралі своеасаблівы дах.
У 1666-ым г. Гаўрыла Халява канчаткова выкупіў гэтую зямлю ў Валадковіча за паўтары тысячы злотых. Капліца ж тая стала сапраўднай святыняй. Лічылася, што яна абараняла мясцовых жыхароў ад самых розных пошасцяў ды войнаў. У сярэдзіне 18-га стагоддзя абраз выкралі невядомыя злачынцы, і капліца згарэла неўзабаве пасля ляснога пажару. Але праз некаторы час яны вярнулі абраз на месца, і гэта натхніла людзей на пабудову драўлянага ўніяцкага храму, які знаходзіўся вось на гэтым самым месцы, дзе ў наш час ўзвышаецца галоўная архітэктурная адметнасць Раўбіч – неагатычны Касцёл святога Мацвея, які вы ўласна і можаце бачыць за маёю спінаю. Набліжанае да сучаснага аблічча ён набыў толькі ў 1862-ім годзе. Дагэтуль на яго месцы стаялі драўляныя храмы, якія аднак былі не надта трывалымі, бо вельмі часта станавіліся ахвярамі пажараў. Таму ў выніку ыбло прынятае рашэнне аб будаўніцтве надзейнага каменнага касцёла. На той час у Расійскай імперыі ўніяцкая царква была ліквідаваная, таму новы будынак адыйшоў да каталікоў. Пасля паўстання Кастуся Каліноўскага царскія ўлады пачалі ціснуць і на іх. Да таго ж менавіта ў гэтым Касцёле ў 1863-ім годзе быў зачытаны паўстанцкі Маніфест “За нашу і вашу свабоду”. Таму ў 1866-ым годзе будынак гэты ў іх адабралі і перадалі праваслаўнай царкве, якая яго хуценька пераасвяціла і пераўтварыла ў Царкву Успення Божай маці. Пад гэтай назвай гэты будынак і праіснаваў ажно да 1917-га года, калі яго зноў вярнулі каталікам. І зноў жа ненадоўга. Адбылася Кастрычніцкая рэвалюцыя, да ўлады прыйшлі бальшавікі, стаўленне якіх да любой рэлігіі было мякка кажучы не надта пазітыўным.
Касцёл быў зачынены і падчас вайны быў вельмі моцна разбураны і доўгі час стаяў без рамонта. Што цікава, лічыцца, што легендарны абраз з яго вынес нехта з мясцовых жыхароў і схаваў недзе тут непадалёку. Але пакуль што ніхто яго так і не знайшоў, таму, на жаль, гэта інфармацыя больш падобная на вясковую легенду. Вырашальным часам для лёсу касцёла сталі 70-ыя гады 20-га стагоддзя. У той час было прынятае рашэнне аб будаўніцтве спарткомплекс Раўбічы і паўстала пытанне, што ж рабіць з руінамі касцёла. Але раптоўна ў адзін цудоўны момант аднекуль з самых вяршыняў кураўніцтва БССР прыйшоў загад, які забараняў ліквідацыю касцёла і абавязваў неадкладна прыступіць да яго рэстаўрацыі. Існуе меркаванне, што аўтарам гэтага загаду быў сам Машэраў. Хаця ёсць у гэтым пэўная нестыкоўка, бо ў Мінску ён адносіўся да рэшткаў старой гарадской архітэктуры без асаблівых сантыментаў. Прынамсі з яго дазволу гістарычны цэнтр горада – раён Нямігі пайшоў пад экскаватар.
Рашэнне аб рэстаўрацыі Касцёла святога Мацвея было прынятае, і ў 1979-ым г. адчыніў свае дзверы пад новай шыльдай – Музей беларускага народнага мастацтва. І , дзякуючы яму, велічны і ўзнёслы будынак Касцёла святога Мацвея ўпрыгожвае Раўбіцкія краявіды і сёння.
Раўбічы: беларуская мінуўшчына | Займальная гісторыя Беларусі з Лявонам Казаковым — Добры канал
❗️ У відэа выкарыстоўваліся кампазіцыі С.Бутовского:
🔶 фон Средний
🔶 Northern Fjords
🔶 Legends That Stones Can Tell
В превью — Фото: Mapio.net
— — —
Канал "Карані і вытокі" – это проект Добрага канала из Минска.
Добры канал – это площадка, которая объединяет независимых авторов и их помощников, ценящих честную журналистику и желающих внести свой вклад в будущее нашей страны.
#ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыябеларусі #раўбічы #раубичи #гісторыябеларусі #беларусь