Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram:
► https://bydobry.com/
► https://www.instagram.com/bydobry/
► https://vk.com/bydobry
► https://www.facebook.com/bydobry
► https://t.me/bydobryby
Працягваем падарожжа па Вілейшчыне і сёння мы завіталі ў вёску Абадоўцы. Менавіта тут знаходзілася галоўная рэзідэнцыя прадстаўнікоў шляхецкага рода Багдановічаў. Род Багдановічаў быў не такім вялікім і знакамітым, як Радзвівілы ці Сапегі, але вельмі паважаным на Міншчыне. Ен адносіўся да герба Багорыя. Самым раннім вядомым яго прадстаўніком быў Андрэй Багдановіч, які напрыканцы 17-га стагоддзя валодаў маёнткам Дварэц на Віленшчыне. Але ж у 1700-ым годзе маёнтак згарэў разам з усімі радавымі паперамі ды клейнодамі. Таму прасачыць радавое дрэва да самых каранёў зараз на жаль немагчыма. Але затое дакладна вядома, што ў 1725-ым годзе прадстаўнікі гэтага рода з’явіліся на Вілейшчыне. Казімір Багдановіч набыў маёнтак Старынкі, пра які мы размаўлялі ў папярэднім відэа. Усяго за паўтары стагоддзі род трывала асеў на Вілейшчыне. Напрыканцы 19-га стагоддзя Багдановічам належала каля 30 маёнткаў у гэтым краі. Але галоўнай іх рэзідэнцыяй былі менавіта Абадоўцы.
У 1787-ым г. гаспадаром маёнтка стаў Ігнацы Багдановіч, які і распачаў тут глабальныя пераўтварэнні – будаваць палацава-паркавы комплекс, а таксама іншыя, быць можа меньш прывабныя, але не меньш карысныя гаспадарчыя пабудовы. Пасля яго смерці Ігнацыя Абадоўцы перайшлі да яго малодшага сына Атона Багдановіча. Гэта быў вельмі цікавы ды няўрымслівы чалавек, таму на яго біяграфіі варта спыніцца больш падрабязна.
У сярэдзіне 19-га ст. Атон Багдановіч лічыўся самым буйным ды паспяховым землеўладальнікам Вілейшчыны. Ён вельмі ўдала пабраўся шлюбам з Марыяй са шляхецкаша рода Тукалаў, тым самым аб’яднаўшы два рады ў адзін. Гэта дало яму магчымасць разгарнуцца ў сваёй гаспадарчай дзейнасці. Ён дабудаваў палацава-паркавы комплекс у Абадоўцах, заснаваў бровар, адмысловы склеп-аранжарэю, у якім вырошчваліся нават самыя экзатычныя расліны, стайню, малочны завод ды шмат чаго яшчэ.
Існуе легенда, быццам бы ваду на бровар цягаў спецыяльна прывучаны мядзведзь. Так гэта ці не дакладна невядома, але дакладны факт, што сыры, зробленыя ў Абадоўцах напачатку 20-га стагоддзя экспартаваліся ў Польшчу і нават у Англію. Увогуле, яшчэ гадоў 30 таму тут у адносна неблагім стане захоўвалася каля 15-ці будынкаў, таму была нават ідэя зрабіць у Абадоўцаў гісторыка-этнаграфічны комплекс. Але ў выніку перамаглі Дудуткі, а рэшткі сядзібы працягнулі разбурацца.
Што ж датычыцца Атона Багдановіча, то, ён быў не толькі паспяховым бізнэсмэнам, але і шчырым патрыётам роднага краю. Як толькі пачалося паўстанне Кастуся Каліноўскага, Атон адразу ж да яго далучыўся. Паўстанне скончылася паражэннем, і пасля яго пана Багдановіча пакаралі за ўдзел у ім. Царскія ўлады канфіскавалі ў яго Абадоўцы, праўда, праз некаторы час вярнулі. З іменем Атона Багдановіча звязана і ўзнікненне брукаванага шляху, які звязваў паміж сабою Абадоўцы і Вілейку, і рэшткі якога вы зараз, уласна, і бачыце. Паводле мясцовых легендаў ён узнік пры дастаткова сумных абставінах. У пана Багдановіча была ўлюбёная дачка Ванда. Яна была надзвычай прыгожая ды разумная, але са здароўем ёй не пашанцавала – яна захварэла на сухоты. Бліжэйшы доктар быў толькі ў Вілейцы. Таму, каб вазіць да яго дачку на лячэнне, Атон і пабудаваў гэты брукаваны шлях. Больш за тое, калі б у доктара атрымалася яе вылячыць, Атон абяцаў заплаціць столькі золата, колькі Ванда б кілаграм важыла. Гэта была папраўдзе шчодрая прапанова, але на жаль у тыя часы медыцына яшчэ не ведала больш-меньш эфектыўных сродкаў супраць сухотаў. Таму, нягледзячы на ўсе намаганні доктара, Ванда памерла, а гэты брукаваны шлях застаўся быццам напамін пра яе нешчаслівы лёс. Яна была пахаваная ў радавой каплічцы Багдановічаў, якая знаходзіцца на ўскрайку Абадоўцаў. У 1904-ым г. да яе далучыўся і сам Атон Багдановіч. Каплічка была пабудаваная ў другой палове 19-га стагоддзя, а пад ёю знаходзіліся фамільныя склепы прадстаўнікоў рода. Кажу “знаходзіліся” таму, што ў 20-ым стагоддзі невядомыя шукальнікі скарбаў яе разрабавалі ў пошуках фамільнага золата Багдановічаў. Золата не знайшлі, але склепы разбурылі. І некалькі дзесяцігоддзяў каплічка павольна разбуралася. Толькі напачатку 90-ых яна была адноўлена ды рэстаўравана.
---
❗️ У відэа выкарыстоўваліся кампазіцыі С.Бутовского:
🔶 фон Средний
🔶 Mountain Village
🔶 Legends That Stones Can Tell
— — —
Канал "Карані і вытокі" – это проект Добрага канала из Минска.
Добры канал – это площадка, которая объединяет независимых авторов и их помощников, ценящих честную журналистику и желающих внести свой вклад в будущее нашей страны.
Вілейшчына, ч. 2: Абадоўцы – Радавы маёнтак і галоўная рэзідэнцыя шляхецкага роду Багдановічаў. Гісторыя без межаў, Лявон Казакоў на канале Карані і вытокі — Добры канал
#ДобрыКанал #Карані і вытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #вілейшчына #вілейка #багдановіч #радзівіл #сапега #гісторыябеларусі