Дадаць канал

Нарачанскія вандроўкі: Вёска Шэметава | Сядзіба Скірмунтаў, кампазітар Дзмітрый Шастаковіч

  • 25.08.2021
  • 338 праглядаў
  • 👍 51
  • 💬 6
Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram: ► https://bydobry.com/ ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby Працягваем нашую вандроўку па Нарачанскім краі. Сёння нашая мэта – невялікая вёска Шэметава, што знаходзіцца паміж Канстанцінава ды Занараччу. У наш час яе насельніцтва, складае ўсяго некалькі дзясяткў чалавек. Між тым, гэта адзін з самых старажытных населеных пунктаў у гэтай мясцовасці з надзвычай багатым і насычаным мінулым. Назва Шэметава альбо Шэметаўшчына паходзіць ад колішніх уладальнікаў маёнтка. Гэта быў шляхецкі род Шэметаў герба Лебедзь. Упершыню яна з’явілася на картах беларускіх земляў яшчэ ў 15-ым стагоддзі. Але найбольшы след у яго гісторыі пакінулі Скірмунты, якія тут з’явіліся ў сярэдзіне 19-га стагоддзя. Свой радавод Скірмунты выводзілі яшчэ стагоддзя гэтак з 14-га. Паводле афіцыйных звестак заснавальнікам рода быў Богуш Скірмунт, які ў сярэдзіне 16-га стагоддзя быў пастарастам Давыд-Гарадоцкім. За некалькі стагоддзяў Скірмунты сталі адным з самых заможных беларускіх шляхецкіх радоў. Гэтаму спрыяла іх руплівасць, гаспадарлівасць ды бізнэс-таленты. Скірмунты вырашылі за кароткі час пераўтварыць маёнтак у паспяховы бізнэс-праект. Таму разгарнулі ў другой палове 19-га стагоддзя самую актыўную дзейнасць – заснавалі тут крэдытна-ашчаднае таварыства, пабудавалі бровар з паравым рухавіком, шэраг іншых гаспадарчых пабудоваў, займаліся развядзеннем прамысловым рыбы, для чаго пабудавалі цэлую сістэму штучных ставоў, якая паспяхова функцыянуе і ў наш час, і нават планавалі за свой кошт правесці ў Шэметава лінію чыгункі. Але ж Першая сусветная вайна перашкодзіла гэтым амбіцыёзным планам. Што цікава, лінію вузкакалейкі да Шэметава правялмі немцы. Нейкі час у ім знаходзіўся штаб нямецкай 75-ай рэзервовай дывізіі на чале з генерал-лейтэнантам фон Зэйдвіцам. Вайна спыніла развіццё маёнтка, ну а канчаткова галоўная яго сядзіба была знішчана разам са сваімі апошнімі ўладальнікамі ў навагоднюю ноч 1942-га года мясцовым партызанскім атрадам. Да нашага часу дайшлі рэшткі бровара ды некалькі іншых гаспадарчых пабудоваў. Своеасаблівым успамінам пра былыя часіны можна лічыць Касцёл Маці Божай Нястомнай дапамогі. Першая каплічка на гэтым месцы з’явілася яшчэ ў 1697-ым годзе. Прыблізна праз стагоддзе – у 1810-ым годзе Казімір Сулістроўскі пабудаваў на яе месцы драўляны касцёл. Але пасля паўстання 1830-га года царскія ўлады перадалі будынак спачатку ўніятам, якія яго разабралі і перавезлі ў Соснава – бліжэй да возера Мядзель. Тут ізноў засталася толькі каплічка, на месцы якой напрыканцы 19-га стагоддзя і пачаў будаўніцтва вось гэтага касцёла ў стылі класіцызма Баляслаў Скірмунт. Яно было завершана ў 1904-ым годзе. З таго часу ён да нас дайшоў практычна ў нязменным стане. З вёскі Шэметава паходзяць карані славутага кампазітара 20-га стагоддзя Дзмітрыя Шастаковіча. Яго прадзед Пётр Шастаковіч нарадзіўся ў 1808-ым годзе. Ён скончыў Віленскую медыка-хірургічную акадэмію, а ў 1830-ым годзе далучыўся да паўстання супраць царскіх уладаў. За гэта яго выслалі ў Сібір – у Пермскую губернію. Нашчадкі Пятра пайшлі па шляху бацькі. Баляслаў Шастаковіч – дзед славутага кампазітара быў удзельнікам рэвалюцыйнай арганізацыі “Зямля і воля”, арганізоўваў уцёкі з Сібіры паўстанца 1863-га года Яраслава Дамброўскага, а таксама быў звязаны з Дзмітрыем Каракозавым, які ў 1866-ым годзе ажыццявіў першы замах на Аляксандра ІІ-га. За гэта Баляслаў Шастаковіч як і бацька таксама быў сасланы ў Сібір, але ўжо далей – у Томск, потым у Нарым, а потым у Іркуцк. Што цікава, у Сібіры ён зрабіў кар’еру ў банку і нават стаў ганаровым грамадзянінам Іркуцка. Бацька ж кампазітара – Дзмітрый Баляслававіч вучыўся на фізмаце ў Пецярбуржскім універсітэце, нейкі час працаваў разам са славутым хімікам Мендзялеевым у Палаце мер і вагаў, але гарачая кроў не давала спакою, таму як толькі пачалася рэвалюцыя 1905-га года, Дзмітрый Шастаковіч скінуў маску рэспектабельнага грамадзяніна і адразу ж далучыўся да рэвалюцыянераў. Вось такія былі беларускія продкі славутага кампазітара – гарачыя і бескампрамісныя. Што цікава, ён сам добра ведаў пра свае карані, і дакладна вядома, што ў 1953-ім годзе наведваў Шэметава. --- ❗️ У відэа выкарыстоўваліся кампазіцыі С. Бутоўскага: 🔶 фон Средний 🔶 Mountain Village 🔶 Legends That Stones Can Tell 🔶 March of the Infantry — — — Канал "Карані і вытокі" – гэта праект Добрага канала з Мінска. Добры канал - гэта пляцоўка, якая аб'ядноўвае незалежных аўтараў і іх памочнікаў, якія шануюць сумленную журналістыку і жадаюць ўнесці свой уклад у будучыню нашай краіны. -- Нарачанскія вандроўкі: Вёска Шэметава | Сядзіба Скірмунтаў, кампазітар Дзмітрый Шастаковіч — Лявон Казакоў на канале Карані і вытокі — Добры канал #ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #нарачанскікрай #нарачанскіявандроўкі #гісторыябеларусі #беларусь

Іншыя відэа з гэтага канала