Сёння мы завіталі ў вёску Дукора, што знаходзіцца ў 40-ка кіламетрах на паўднёвы ўсход ад беларускай сталіцы. Калісьці тут знаходзілася сядзіба рода Ашторпаў. Час яе не пашкадаваў. Шмат часу працягваўся заняпад сядзібы. Але не так даўно пачалася актыўная праца па яе аднаўленні. І ўжо некалькі гадоў тут функцыянуе музейны комплекс Дукорскі маёнтак, з якім мы сёння і пазнаёмімся. Прыгадаем колькі цікавых фактаў з мінуўшчыны Дукоры, гісторыю паходжання рода Ашторпаў і тое, якім чынам простыя арандатары раптоўна сталі гаспадарамі ажно некалькіх маёнткаў на Міншчыне, а таксама як Дукорскія сяляне сарвалі візіт у маёнтак імператара Мікалая другога. ► Дарэчы, вы можаце падтрымаць наш праект на Patreon па спасылцы: https://www.patreon.com/bydobry Доўгі час гісторыя Дукоры была, дарэчы, вельмі падобная на гісторыю суседніх Смілавічаў, што ў прынцыпе нядзіўна, бо першапачаткова абодва населеныя пункты ўваходзілі ў склад вялікага маёнтка Бакшты. І толькі ў 1791-ым годзе шляхі двух населеных пунктаў разыйшліся. РАней яны належалі вялікаму гетману Літоўскаму Міхалу Казіміру Агінскаму. Гэта быў чалавек вельмі яскравы – паважаны дзяржаўны дзеяч, таленавіты кампазітар, аўтар надзвычай амбіцыёзнага эканамічнага праекта – Канала Агінскага, які злучыў паміж сабою басейны Балтыйскага і Чорнага мора. У Дукоры са Смілавічамі гаспадарылі арандатары – Станіслаў Манюшка – дзед славутага кампазітара і Францішак Ашторп. Арандатары аказаліся своеасаблівыя – вялі гаспадарку такім чынам, што заблыталі пана Агінскага сваімі махінацыямі і фактычна прымусілі прадаць ім маёнткі па заніжаным кошце. Ну а пасля разыгралі іх паміж сабою кідком манеткі. Смілавічы дасталіся Манюшку, а Дукора – Ашторпу. Манюшка паходзіў са старога шляхецкага рода, але ж Францішак Ашторп не мог пахваліцца высакародным паходжаннем. Паводле легендаў – яго бацька быў простым жаўнерам у войску шведскага караля Карла 12-га, якое падчас Паўночнай вайны праходзіла праз беларускія землі. Ашторп быў цяжка паранены, і яго пакінулі ў Смілавічах, фактычна паміраць. Але мясцовыя сяляне здолелі яго вылячыць. Як пасля аказалася на сваю галаву. Праз некаторы час Ашторпы разбагацелі і ў выніку сталі гаспадарамі Дукоры. Паводле мясцовых паданняў Францішак Ашторп зажыва замураваў у сутарэння свайго палацу мясцовую сялянку, якая адмовілася адказаць узаемнасцю на яго заляцанні. Ягоны сын Лявон да сялян быў таксама не надта лагодны. Пра гэта сведчыць хаця б той факт, што яму давялося завесці атрад целаахоўнікаў, каб пазбегнуць помсты з боку пакрыўджаных ім людзей. У Лявона Ашторпа нашчадкаў не было,таму пасля яго смерці Дукора перайшла да яго сястры Леакадзіі, якая ў выніку прадала маёнтак барону Канстанціну Гарцінгу. Ён паходзіў са старога галандскага рода, у якім былі і адміралы флоту Нідэрландаў, і бургамістры Лейдэна, і генералы-маёры расійскага войска. Гарцінгі пачалі перабудоўваць Дукору пад свой густ. Асабліва стараўся сын Канстанціна – Станіслаў. Ён навучаўся ў Корпусе Пажоў пры імператарскім двары, а потым служыў у лейб-гвардзейскім гусарскім палку. Быў асабіста знаёмы і перапісваўся з Мікалаем Другім. Вось і ўзнікла ў пана Гарцінга ідэя-фікс запрасіць імператара ў свой маёнтак – Дукору. Ён зрабіў у палацы адмысловую “Царскую” залу. У ёй меўся шыкоўны паркет, аздоблены вобразамі загадкавых раслін ды экзатычных жывёлаў, столь была распісана міфалагіснымі сюжэтамі, а на сценах віселі карціны славутых мастакоў, сярод якіх знайшолося месца і творам беларускіх майстроў – Францішка Смуглевіча і Яна Дамеля. Апошні, дарэчы, пры жыцці быў сябрам колішняга ўладальніка Дукоры Лявона Ашторпа. Дык вось, царская зала была пабудаваная і засталося толькі запрасіць ганаровага госця. Але на двары быў 1905-ты год. Дукорскія сяляне з энтузіязмам успрынялі рэвалюцыйныя падзеі ў краіне. Першым чынам сталі вырубаць панскія лясы, а потым пачалі прымервацца і да зямлі маёнтка. Вось толькі гэтым планам перашкодзіла паліцыя. Але асадак, што называецца, застаўся, таму так і не атрымалася ў Стангіслава Гарцінга запрасіць імператара да сябе ў госці. Смілавічы: https://www.youtube.com/watch?v=O4YlpG6OliQ Гісторыя Прылуцкай сядзібы: https://www.youtube.com/watch?v=knj2GzB3k0k - Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram: ► https://bydobry.com/ ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby --- ❗️ У відэа выкарыстоўваліся кампазіцыі С. Бутоўскага: 🔶 фон Средний 🔶 Mountain Village 🔶 To The Distant Shores 🔶 Legends That Stones Can Tell — — — Канал "Карані і вытокі" – гэта праект Добрага канала з Мінска. Добры канал - гэта пляцоўка, якая аб'ядноўвае незалежных аўтараў і іх памочнікаў, якія шануюць сумленную журналістыку і жадаюць ўнесці свой уклад у будучыню нашай краіны. -- Дукора: Музейны комплекс Дукорскі маёнтак | Старажытная гісторыя Беларусі – Карані і вытокі. Лявон Казакоў. Добры канал #ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #вандроўкіпабеларусі #гісторыябеларусі #беларусь