Сёння мы з вамі накіруемся ў месца, якое знаходзіцца зусім побач з беларускай сталіцай – усяго ў некалькіх кіламетрах за раёнам Малінаўка. Здавалася б ваколіцы Мінска ўжо і так даследаваныя ўздоўж і поперак. Між тым, далёка не ўсе ведаюць, што з вялікай доляй верагоднасці каля тысячы гадоў таму менавіта тут і пачынаўся горад Менск. Такім чынам, сёння вас чакае вандроўка па вёсцы Гарадзішча. Дзякуючы намаганням вядомага журналіста і грамадскага дзеяча Глеба Лабадзенка тут адчынілася сядзіба-музей “Стары Менск”, экспазіцыя якога ўзбагачаецца з кожным годам. Таму сёння мы наведаем гэты музей, паблукаем па валах старога менскага замчышча, паглядзім дзе ж цячэ беларускі Дунай, звернемся да самай даўняй гісторыі беларускай сталіцы, даведаемся, калі ж нашыя продкі пачалі гуляць у шахматы, а таксама прыгадаем іншыя цікавыя факты з нашай мінуўшчынай. Увогуле, яшчэ ў сярэдзіне 19-га стагоддзя славуты беларускі этнограф і фалькларыст Павел Шпілеўскі выказаў меркаванне, што тут калісьці знаходзіўся старажытны горад. Пазней у 20-ым стагоддзі свае даследаванні тут праводзілі славутыя беларускія археолагі – Георгій Штыхаў, Эдуард Загарульскі, Аляксей Мітрафанаў ды шматлікія іншыя. Падчас раскопак усе яны пагаджаліся з гэтым меркаваннем, але былі вельмі асцярожныя пры вызначэнні магчымых сувязяў гэтага месца са старажытным Менскам. Гэтая гіпотэза выглядае цалкам лагічнай. Як вядома, з’яўленне горада Менска на старонках летапісаў было звязанае з не самай прыемнай падзеяй у яго гісторыі – ён быў спалены войскам кіеўскага князя Ізяслава і яго саюзнікаў у 1067-ым годзе. Але пасля гэтага войска пайшло да ракі Няміга, дзе і адбылася яго бітва з полацкім князем Усяславам Брачыслававічам, які не паспеў абараніць горад. Паміж гэтымі двума пунктамі прыблізна 16 кіламетраў. Так што, як быццам усё падобна на праўду. Да таго ж і назва рачулкі Менка альбо Мена вельмі лёгка звязваецца са словам Менск. Дарэчы, у Менку ўпадае ручай, які таксама мае вельмі громкую назву – Дунай. З мовы старадаўніх кельтаў гэта прыблізна перакладаецца як “хуткая вада”. Так што вельмі верагодна, што старажытнае менскае замчышча знаходзілася менавіта тут. І толькі пасля яго знішчэння людзі перабраліся туды, дзе знаходзіцца гістарычны цэнтр беларускай сталіцы – у раён Нямігі. Галоўны аргумент на карысць версіі, што менавіта тут знаходзіўся старажытны Менск – гэта тыя рэчы, якія былі знойдзеныя тут падчас археалагічных раскопак. Вось гэтая фігурка шахматнага каня тут знаходзіцца нездарма. Гэта копія трохсантыметровай касцяной фігуркі, якая была знойдзена тут Георгіям Штыхавым у 1975-ым годзе. Яна была зробленая прыблізна ў сярэдзіне 11-га стагоддзя. І гэта, на хвіліначку, самая старажытная шахматная фігурка ва ўсёй усходняй Еўропе. Хутчэй за ўсё праз арабскіх купцоў шахматы трапіли ў Еўропу. І аднымі з першых, хто пазнаёміўся з гэтай заморскай гульнёю сталі менавіта нашыя продкі. Так што мы дакладна маем, чым ганарыцца. Арыгінал гэтай славутай шахматнай фігуры, які можна пабачыць сярод экспанатаў сядзібы-музея “Стары Менск”. Увогуле, яго экспазіцыя надзіва багатая і разнастайная. Больш за тое, штогод тут ладзяцца археалагічныя раскопкі, якія яе ўзбагачаюць. Так, нядаўна, літаральна пад вокнамі музея былі знойдзеныя рэшткі керамікі, на якіх выразна бачная клейна ў форме трызуба. Між тым, менавіта такі сімвал быў знакам полацкага князя Усяслава Чарадзея і яго рода, пра што выдатна сведчыць дайшоўшы да нас яго пярсцёнак. Так, што, магчыма, калісьці гэты чарапок быў часткай посуду, якім карыстаўся сам легендарны полацкі князь, калі адпачываў пасля паходаў. Увогуле, мінулае ў Гарадзішчы наўпрост сутыкаецца з сучаснасцю. Усе гэтыя экспанаты ўсяго толькі невялікая частка ад усёй экспазіцыі музея. Пра кожную рэч, якая ў яе ўваходзіць можна распавядаць шмат часу. Таму не буду расцягваць нашае відэа да бясконцасці, а лепей скажу, што, каб адчуцб магію часу на ўласнай скуры – прыязджайце ў вёску Гарадзішча ў госці да спадара Глеба ў сядзібу-музей “Стары Менск”. - Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram: ► https://bydobry.com/ ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby --- ❗️ У відэа выкарыстоўваліся кампазіцыі С. Бутоўскага: 🔶 фон Средний 🔶 Legends That Stones Can Tell 🔶 Mountain Village 🔶 The White Silence — — — Канал "Карані і вытокі" – гэта праект Добрага канала з Мінска. Добры канал - гэта пляцоўка, якая аб'ядноўвае незалежных аўтараў і іх памочнікаў, якія шануюць сумленную журналістыку і жадаюць ўнесці свой уклад у будучыню нашай краіны. -- Вёска Гарадзішча пад Мінскам (1) – Дзе пачынаецца Мінск і цячэ беларускі Дунай | Карані і вытокі – Гісторыя без межаў. Лявон Казакоў. Добры канал #ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #вандроўкіпабеларусі #гісторыябеларусі #беларусь