Дадаць канал

Раванічы -1: Беларускія татары, Ракавая прыгажуня Барбара Радзівіл і Згасанне роду Гаштольдаў

  • 01.12.2021
  • 731 прагляд
  • 👍 100
  • 💬 29
Мэта нашай сённяшняй вандроўкі – надзвычай цікавае ды атмасфернае месца – Раванічы, якое знаходзіцца прыблізна ў 90-ста кіламетрах на ўсход ад беларускай сталіцы. Тут дакладна ёсць, што паглядзець. На сённяшні дзень у Раванічах захаваліся рэшткі сядзібы рода Слатвінскіх, а таксама руіны касцёла святога Антонія, што быў пабудаваны прыблізна напрыканцы 18-га стагоддзя. Нашая сённяшняя вандроўка будзе складацца з дзвюх частак. У першай мы звернемся да даўняй гісторыі Раванічаў, у прыватнасці вы даведаецеся што ж звязвае гэты населены пункт з супольнасцю беларускіх татараў, прыгадаем бадай што самага знакамітага гаспадара маёнтка – Альбрэхта Гаштольда, гісторыю яго рода, а таксама што ж альбо хто звязвае Раванічы з асобай самай легендарнай прыгажуні беларускага сярэднявечча – Барбары Радзівіл. Ну а ў другой частцы нашага падарожжа больш падрабязна паразмаўляем пра гісторыю ўзнікнення сядзібы Слатвінскіх, пра экзатычныя версіі крыніц багацця гэтага рода а таксама пра тое, што ж звязвае Раванічы з творчасцю Пушкіна. Так што план вандроўкі створаны і мы пачынаем. Ёсць усе падставы меркаваць, што як мінімум 15-ае стагоддзе Раванічы былі звязаныя з беларускімі татарамі. А ў 1535-ым годзе колішні гаспадар паселішча татарын Сейгал Мінбулатавіч прадаў гэты маёнтак аднаму з самых вядомых дзяржаўных дзеячаў ВКЛ першай паловы 16-га стагоддзя, вялікаму канцлеру літоўскаму, знаёмаму Францішка Скарыны, аднаму з аўтараў Статута ВКЛ 1529-га года – Альбрэхту Гаштольду. Гэты чалавек паходзіў з аднаго з самых старых і паважаных шляхецкіх радоў Вялікага княства. На працягу ўсёй гісторыі беларуска-літоўскай дзяржавы прозвішча Гаштольд вельмі часта прыгадвалася на старонках летапісаў ды іншых дакументаў. І гэта ўсё сведчыць пра тое, што прадстаўнікі гэтага рода знаходзіліся ў ёй далёка не на апошніх ролях. Так яно і было. Напачатку род Гаштольдаў адносіўся да, бадай што, самага старадаўняга герба ВКЛ – Калюмны. Згодна з паданнямі шляхецкіх родаў, герб гэты разам з іншымі прывёз на нашыя землі яшчэ легендарны рымскі патрыцый Палямон, які быў вымушаны ўцячы са сваёй радзімы, ратуючыся ад пераследу жорсткага імператара Нерона. Доўгія шляхі, быццам бы, прывялі яго ў Панямонне, дзе ад яго дзяцей і пайшлі самыя старадаўнія шляхецкія роды ВКЛ. Канешне, уся гэтая гісторыя больш за ўсё нагадвае прыгожую легенду, якая не мае пад сабою дакументальных сведчанняў. Але тое, герб “Калюмны” адносіцца да самых старажытных на беларускай зямлі – гэта дакладны факт. Паводле паданняў продкі Альбрэхта Гаштольда паходзілі з жамойцкіх земляў. Пры Гедыміне здолеў вылучыцца адзін з іх – Гаштольд сын Крумпа, які доўгі час ваяваў поруч з вялікім князем, стаў першым віленскім ваяводай, але ў выніку загінуў падчас баёў супраць крыжакоў.Але пасля смерці ваяводы род не згас. Яго нашчадкі па меры магчымасцяў павялічвалі яго славу і ўплыў. У 1413-ым годзе яны атрымалі на Гарадзельскай уніі новы герб – Абданк, пабудавалі замак у Геранёнах, ды і ўвогуле сталі вельмі моцным і ўплывовым магнацкім родам. Але ў 16-ым стагоддзі род згас. У Альбрэхта Гаштольда быў адзіны сын Станіслаў, жонкай якога стала ракавая прыгажуня беларускага сярэднявечча, Барбара Радзівіл. Разам яны пражылі 5 гадоў – да смерці Станіслава, на якім род Гаштольдаў і спыніўся. Ну а Барбару наперадзе чакала рамантычная і трагічная гісторыя кахання з Жыгімонтам Аўгустам. Але гэта ўжо зусім іншая гісторыя. Пасля Гаштольдаў уладальнікамі гэтай вёскі былі прадстаўнікі радоў Глебавічаў, Ратамскіх, Гарабурдаў, Агінскіх ды Масальскіх. Але безумоўна, галоўны след у гісторыі гэтага населенага пункта пакінулі шляхцічы Слатвінскія герба Ляліва, якія сталі ўладальнікамі маёнтка ў другой палове 18-га стагоддзя. Заснавальнік рода – Станіслаў Слатвінскі паводле легендаў падчас Лівонскай вайны быў у войску Стэфана Баторыя і адзначыўся падчас аблогі Пскова. Манарх звярнуў на яго ўвагу, адзначыў, і з таго часу род пастуова пачаў набіраць моц і ўплыў. Менавіта з прадстаўнікамі гэтага рода і звязаны росквіт Раванічаў. А, калі канкрэтней, то з асобай Антонія Слатвінскага, які напрыканцы 18-га стагоддзя распачаў перыяд глабальнага будаўніцтва ў гэтым населеным пункце. - Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram: ► https://bydobry.com/ ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby --- ❗️ У відэа выкарыстоўваліся кампазіцыі С. Бутоўскага: 🔶 фон Средний 🔶 Legends That Stones Can Tell 🔶 To The Distant Shores — — — Канал "Карані і вытокі" – гэта праект Добрага канала з Мінска. Добры канал - гэта пляцоўка, якая аб'ядноўвае незалежных аўтараў і іх памочнікаў, якія шануюць сумленную журналістыку і жадаюць ўнесці свой уклад у будучыню нашай краіны. -- Раванічы -1: Беларускія татары, Ракавая прыгажуня Барбара Радзівіл і Згасанне роду Гаштольдаў | Карані і вытокі – Гісторыя без межаў. Лявон Казакоў. Добры канал #ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #вандроўкіпабеларусі #гісторыябеларусі #беларусь

Іншыя відэа з гэтага канала