Мы працягваем нашую вандроўку па Ўздзеншчыне і сёння накіраваліся ў колішні маёнтак Кухцічы, які знаходзіцца ўсяго ў некалькіх кіламетрах ад горада Ўзда. Праўда, калі быць зусім дакладным, то зараз мы знаходзімся ў той частцы маёнтка, якая цяпер мае назву Першамайск. Але гаворка пойдзе пра тыя часы, калі гэтыя мясціны зваліся Кухцічамі, таму будзе правільна выкарыстоўваць гістарычную назву гэтай мясцовасці. Увогуле, гісторыя маёнтка Кухцічы шмат у чым перагукаецца з мінуўшчынай суседняга горада Ўзда. Дарэчы, пра яе мы размаўлялі ў нашым мінулым відэа (https://youtu.be/4SJcy2T_JaY). І гэта нядзіўна, бо адлегласць паміж гэтымі дзвума населенымі пунктамі складае ўсяго толькі некалькі кіламетраў. Што цікава, у 16-ым стагоддзі якраз Кухцічы лічыліся цэнтрам аднайменнага маёнтка, да якога адносілася і Ўзда. Таму нядзіўна, што менавіта Кухцічам і было наканавана ў той час стаць адным з цэнтраў кальвінізма ў Вялікім княстве Літоўскім. Увогуле, кальвінізм быў, бадай што, самай папулярнай рэфармацыйнай плынню, што распаўсюдзілася на нашых землях у 16-ым стагоддзі. Сама ж Рэфармацыя была звязаная з прагай да абнаўлення тагачаснай каталіцкай царквы, яе вяртання да апостальскіх ідэалаў. Афіцыйна яна распачалася 31-га кастрычніка 1517-га года, калі Марцін Лютэр прыбіў свае 95 тэзісаў да дзвераў царквы ў Вітэнбергу. Але на справе незадавальненне вышэйшымі каталіцкімі іерархамі накоплівалася на працягу стагоддзяў. Пачатак хрысціянства быў звязаны са святымі, аскетамі і ўвогуле людзьмі, апантанымі вялікай ідэяй. Яны не звярталі ўвагі на пераслед з боку рымскіх уладаў, уласную беднасць ды цэрквы, што маглі знаходзіцца ў самых аддаленых кутках катакомбаў. Святары часоў ранняга хрысціянства бачылі сваю вялікую місію ў служэнні людзям, за што і карысталіся павагай з боку вернікаў. У Вялікім княстве Літоўскім распаўсюджванне ідэяў Рэфармацыі было звязана з канцлерам дзяржавы Мікалаем Радзівілам Чорным, адным з галоўным паплечнікаў якога і стаў колішні ўладальнік Кухцічаў Мацей Кавячынскі. Менавіта ён пабудаваў каля 1570-га года кальвінскі збор. Як бачыце, нават сама яго архітэктура быццам падкрэслівае імкненне да сціпласці і стрыманасці. Прыблізна ў пачатку 19-га стагоддзя будынак кальвінскага збору па загадзе генерала Аляксандра Казіміра Крыштафа Завішы быў крыху перабудаваны славутым італьянскім архітэктарам Карла Спампані, з будынкамі якога мы ўжо, дарэчы, сутыкаліся пару месяцаў таму. Менавіта ён пабудаваў палацава-паркавы комплекс Адама Хмары ў Сёмкава. Ну і цалкам лагічна, што аўтарству гэтага славутага італьянца прыпісваюць і палацава-паркавы копмлекс Завішаў, які з’явіўся ў Кухцічах прыблізна ў той жа самы час, і рэшткі якога дагэтуль тут засталіся. Малодшая дачка Яна Казіміра Завішы – Марыя Магдаліна таксама пакінула яскравы след у беларускай гісторыі ды культуры. Напачатку 20-га стагоддзя яна актыўна падтрымлівала беларускае культурнае адраджэнне. Заснавала ў сваіх уладаннях некалькі беларускіх школаў, фінансавала выдавецтва “Загляне Сонца і ў нашае ваконца”, газету “Беларус”, а таксама дапамагла Максіму Багдановічу з выданнем яго адзінага прыжыццёвага зборніка вершаў “Вянок”. Нездарма на ранніх яго выданнях змяшчаўся і радавы герб Завішаў – “Лебедзь”. На гэтым факце мы і спынім сённяшняе знаёмства з Кухцічамі. Але наперадзе нас чакае Наднёман – сядзіба роду Наркевічаў-Ёдкаў. Пра яе мы пагаворым у нашым наступным відэа. Ну а сёння разам з вамі быў Лявон Казакоў і праект “Гісторыя без межаў” на Добрым канале. Калі вам падабаецца тое, што мы робім – не забывайцеся націснуць Лайк ды падпісацца на наш канал. Ну а пакуль: да наступных сустрэчаў. — — — ❗️ У відэа выкарыстоўваліся: ► Музычныя кампазіцыі С. Бутоўскага: ▪️ фон Средний ▪️ Legends That Stones Can Tell ▪️ Mountain Village ► герб Лебедзь https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D1%8C_(%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1)#/media/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Herb_%C5%81ab%C4%99d%C5%BA_1.svg Ліцэнзія Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.ru — — — Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram: ► https://bydobry.com/ ► https://www.instagram.com/bydobry/ ► https://vk.com/bydobry ► https://www.facebook.com/bydobry ► https://t.me/bydobryby — Канал "Карані і вытокі" – гэта праект Добрага канала з Мінска. Добры канал - гэта пляцоўка, якая аб'ядноўвае незалежных аўтараў і іх памочнікаў, якія шануюць сумленную журналістыку і жадаюць ўнесці свой уклад у будучыню нашай краіны. -- КУХЦІЧЫ: Беларуская Рэфармацыя, Кальвінскі збор XVI ст., Кальвінізм у ВКЛ/ Вандроўкі па Ўздзеншчыне — Карані і вытокі. Добры канал. #ДобрыКанал #Караніівытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыябеларусі #гісторыябеларусі #беларусь