Таварыства Беларускай Школы (ТБШ) было той арганізацыяй, якая найбольш трывала ўпісалася ў беларускую сьведамасьць на Беласточчыне пасьля ІІ сусьветнай вайны, асабліва калі ў Беластоку ў 1956 г. паўстала Беларускае Грамадска-Культурнае Таварыства і “Ніва”. У новую арганізацыю ўліліся таксама быўшыя “тэбэшоўцы”, а ў “Ніве” і ў “Беларускіх каляндарах” успаміналася пра іхнюю дзейнасьць у даваеннай Польшчы. Апрача Беларускай Сялянска-Рабочай Грамады (БСРГ) і Камуністычнай Партыі Заходняй Беларусі (КПЗБ), якія мелі выразна палітычны характар у міжваенны перыяд, успаміналася выключна пра ТБШ, якая быццам бы была адзінай грамадскай арганізацыяй у той час. Не чулі мы, пакаленьне народжанае ў 50-60 гг. – нават калі вучыліся беларускай мовы, ні пра Беларускую Хрысьціянскую Дэмакратыю, ні пра беларускі студэнцкі рух, ні пра ніякія часопісы і іх творцаў у міжваеннай Польшчы. Усё прыходзілася адкрываць і асвойваць самому, здзіўляючыся як актыўнае і багатае было тады беларускае культурнае жыццё! Толькі ў 80 і 90 гг. усё пачынала займаць належнае месца ў гісторыі Беларусі. Паўставалі кнігі і артыкулы пра ранейшыя “белыя плямы”. Але ці была высьветлена належным чынам гісторыя БСРГ, КПЗБ, ТБШ, калі перасталі абавязваць ранейшыя ідэалагічныя штампы ў Польшчы, Беларусі, Літве? Моэна сумнявацца... Такія думкі прыйшлі мне ў галаву, калі Яраслаў Іванюк, папрасіў мяне распавесьці пра ТБШ для Радыя Беласток з нагоды 100-годзьдзя заснаваньня Таварыства.