Цяжка знайсці беларуса, які ніколі не каштаваў страву, вядомую як цэпеліны. Між іншым, страва здаўна называлася не так і падавалася ў асноўным на вялікія святы. Адно з іх – Дзяды.
💢Пачатак лістапада для беларусаў здаўна быў сакральны. 2 лістапада (11 лістапада) адзначаецца дзень “задушны” ці дзень памяці продкаў - Дзяды. У гэты дзень шанавалі і ўзгадвалі памерлых блізкіх і ўшаноўвалі іх памяць. Свята мае яшчэ карані з язычніцкіх часоў, але за шмат стагоддзяў традыцыя ўкаранілася і ў хрысціянстве.
☝️Ушанаваць продкаў трэба было не толькі з дапамогай абрадаў і малітвай, але і памінальным сталом з адмысловымі стравамі – як на памінкі. Абавязкова павінна была быць няцотная колькасць страў, звычайна гатавалі сем або дзевяць: куцця, кісель, сыта, бліны, клёцкі і іншыя.
🍽Абавязкова на Дзяды падавалі пэўныя мясныя стравы, бо лічылася, што калі гаспадары пашкадуюць мяса, дык продкі раззлуюцца і бяды наробяць. Таму, перад гэтым святам заўсёды калолі кабана. А пасля свята мяса нарыхтоўвалі на доўгія месяцы: салілі сала, пхалі каўбасы, падвешвалі кумпяк і рабілі вантрабянкі.
🍽 Адна з простых і любімых страваў у нашых продкаў – клёцкі. Да з’яўлення бульбы іх рабілі з мукі, варылі ў вадзе ці на малацэ. У ХІХ стагоддзі цеста замяніла бульба, такія клёцкі падавалі са смятанай, з падсмажанай цыбуляй на сале. Але на Дзяды клёцкі рабілі менавіта з мясам. Такія ж клёцкі рабілі і на памінкі. Выраз “паклікаць на клёцкі з “душамі” азначаў запрасіць на памінкі. У народнай традыцыі абалонка з бульбы ўяўлялася целам, а начыненне – душой.
Зараз такія клёцкі большасць беларусаў ведаюць як цэпеліны з-за крыху выцягнутай формы. Так страву жартам пачалі называць пасля І Сусветнай вайны, сваёй формай яны нагадвалі вайсковыя нямецкія лятальныя апараты. “Мянушка” фактычна перайменавала страву.
📌 Гатуем:
вада 4 л
бульба 1,5 кг
мясны фарш* (на ўласны густ) 0,5 кг
1-2 цыбуліны
сала салёнае 80 г
соль і прынады па смаку
1 ст. лыжка крухмалу пры патрэбе
*У вегетарыянскім варыянце замест мяснога фаршу можна выкарыстаць грыбны.
📖 Як гатаваць пакрокава: https://budzma.me/news/klyetski-z-dushami.html
Музыка: Стары Ольса @StaryOlsa
#будзьмабеларусамі #беларускаякухня #гатуемзбудзьма
❤️Кубачак кавы ў падзяку кухару: https://ko-fi.com/budzma
ЗГАТУЙЦЕ ЯШЧЭ:
🍽 Варэнікі або перогі https://youtu.be/0H8wJqDNTII
🍽 Як смачна засаліць грудзінку https://youtu.be/coKIGRgp5OY
🍽 Традыцыйная бабка з печы https://youtu.be/MY4R0wQ9q3w
👉БОЛЬШ РЭЦЭПТАЎ: https://youtube.com/playlist?list=PLp0aOIn3iSMG-YPz0uMjB0KInN7ffCIbp
БУДЗЬМА РАЗАМ:
Сайт https://budzma.org
Telegram https://t.me/budzmaby
Facebook https://www.facebook.com/budzmabelarusami
Instagram https://www.instagram.com/budzma/
Twitter https://twitter.com/budzma
VK http://vk.com/budzmabelarusami
Данаты https://ko-fi.com/budzma